Εντυπωσιακός ο νέος φωτισμός του ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο
Ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο “ λάμπει” από σήμερα ακόμα περισσότερο. Το εμβληματικό μνημείο που δεσπόζει στο επιβλητικό ακρωτήριο του Σουνίου, μαγεύοντας κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο, εντυπωσιάζει πλέον και για έναν ακόμα λόγο: Τον νέο φωτισμό που εγκαινίασε απόψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και διακεκριμένων καλεσμένων, μεταξύ των οποίων ο Κωνσταντίνος Τασούλας, πρόεδρος της Βουλής, ο Ιάσων Φωτήλας, υφυπουργός Πολιτισμού, η Άντζελα Γκερέκου, πρόεδρος του ΕΟΤ, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο ακαδημαϊκός Μανόλης Κορρές, ο Αντώνης Παπαδημητρίου, πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση κ.ά. Χαιρετισμός του Κυρ. Μητσοτάκη στην εκδήλωση για τον νέο φωτισμό του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο.
Η εκδήλωση για τον νέο φωτισμό πλαισιώθηκε από τους χαιρετισμούς του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, της υπουργού Πολιτισμού Λ. Μενδώνη και του προέδρου της METLEN Energy & Metals, Ευάγγελου Μυτιληναίου, που ανέλαβε τη μελέτη και την υλοποίηση του έργου. Πλημμύρισε, όμως, και από τις μοναδικές μουσικές του Σταύρου Ξαρχάκου, που απέδωσε φόρο τιμής στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας, μαζί με τους κορυφαίους τραγουδιστές Δημήτρη Μπάση, Ηρώ Σαΐα και Ζαχαρία Καρούνη, ενώ μέλη της ορχήστρας σύγχρονης μουσικής της ΕΡΤ ‘πορεύτηκαν’ μουσικά υπό την καθοδήγηση του διακεκριμένου συνθέτη. Την επιμέλεια του φωτισμού ανέλαβε η διεθνώς καταξιωμένη Ελευθερία Ντεκώ.
"Πρόκειται για μια παρέμβαση που ήταν επιβεβλημένη, καθώς ο νέος φωτισμός αναβαθμίζει το μνημείο, θωρακίζοντας και την ακεραιότητά του, γιατί αναδεικνύει τη μοναδική γεωμετρία του, τον ίδιο τον περίβολο, το βραχώδες ανάγλυφο περιβάλλον του, ενώ τα παράλληλα έργα στα σημεία εισόδου και εξόδου, θα επιτρέπουν σε όλους την ασφαλέστερη πρόσβαση", δήλωσε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του. "Στο εξής λοιπόν θα μπορούμε να θαυμάζουμε το μεγαλείο του χώρου από κάθε γωνιά, είτε τον αντικρίζουμε από τη θάλασσα είτε από τη στεριά, σ ένα έργο το οποίο επιμελήθηκε η Ελευθερία Ντεκώ και η ομάδα της με την ίδια ευαισθησία που είδαμε στην ανάλογη παρέμβαση που έκανε στον Βράχο της Ακρόπολης με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση και με τον ίδιο σεβασμό στο περιβάλλον από τη φωτορύπανση στη διάρκεια της νύχτας. Τολμώ να πω ότι έτσι ο ναός του Ποσειδώνα αποκτά την εμβέλεια που θα είχαν οραματιστεί και οι πρόγονοί μας, ταυτόχρονα ωστόσο και τις συνθήκες για να εντάσσεται πια στη σύγχρονη ζωή με εκδηλώσεις όπως η σημερινή για παράδειγμα... Γιατί το στοίχημα του πολιτισμού δεν είναι μόνο η διατήρηση της κληρονομιάς του παρελθόντος, αλλά και η συμμετοχή της στη διαμόρφωση του παρόντος και του μέλλοντος», τόνισε μεταξύ άλλων ο Κ. Μητσοτάκης.
"Ο ναός του Σουνίου ήταν το πιο σημαντικό σημείο μιας πανάρχαιας θαλάσσιας διαδρομής. Ήταν ακριβώς το σημείο που τα αρχαία σκαριά έστρεφαν το τιμόνι προς τα πάνω για να διαπλεύσουν το Αρχιπέλαγος. Απόψε, αποδίδουμε στο ελληνικό και το διεθνές κοινό ολοκληρωμένη την φάση του προγράμματος, που αφορά στο κύριο τμήμα του ιερού και στο ναό του Ποσειδώνα. Ακολουθεί ο φωτισμός του τείχους, που προστατεύει το ακρωτήριο από την βόρεια και ανατολική πλευρά, καθώς και του οικισμού, τον οποίο περικλείει. Ο φωτισμός του μνημείου και του άμεσου περιβάλλοντός του, χωρίς επιβλαβείς παρεμβάσεις και αλλοιώσεις της φυσιογνωμίας του, αναδεικνύει αποτελεσματικά και ομοιόμορφα τον όγκο, την πλαστικότητα και τη γεωμετρία του. Ήταν μια σύνθετη άσκηση, που απαιτούσε εξειδικευμένες μελέτες", τόνισε μεταξύ άλλων η Λ. Μενδώνη. Και πρόσθεσε: "Η Ελευθερία Ντεκώ και οι συνεργάτες της, εξειδικευμένοι, σε σύνθετα έργα φωτισμού, με μεγάλη διεθνή εμπειρία και διακρίσεις στην ανάδειξη μνημείων και χώρων πολιτισμού, ανέλαβε την εκπόνηση και υλοποίηση των απαιτητικών τεχνικών μελετών για μια σειρά ανάλογων έργων για το ΥΠΠΟ, με κορυφαία τον φωτισμό των μνημείων και του Βράχου της Ακρόπολης των Αθηνών, του ναού του Ηφαίστου στο Θησείο και το Μνημείο του Φιλοπάππου. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής διασφάλισε τα νέα φωτιστικά σώματα να τοποθετηθούν σε θέσεις που δεν θα προκαλούν οπτική όχληση στην διάρκεια της ημέρας στους επισκέπτες, οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και οι οδεύσεις καλωδίων να μην παρεμποδίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία του χώρου. Να μην επιφέρουν αισθητική επιβάρυνση. Η μελέτη για το ιερό και το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο -που έτυχε ομόφωνα της θετικής γνώμης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου- έχει στόχο να αναδείξει και να τονίσει την τρίτη διάσταση του βάθους και του αναγλύφου, τόσο στο σύνολο, όσο και στα επιμέρους αρχιτεκτονικά στοιχεία του μνημείου. Όπως και τις ιδιαίτερες υφές των δομικών υλικών, από κάθε πιθανό σημείο θέασης, μέσω της διαφοροποίησης της έντασης και της απόχρωσης του λευκού φωτός, μεταξύ των εξωτερικών και εσωτερικών μερών, του ναού. Ο τριπλάσιος, σε σχέση με το παρελθόν αριθμός φωτιστικών σωμάτων προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα, χωρίς παράλληλα να προκαλεί φωτορύπανση. Η χρήση τεχνολογίας LED τα καθιστά φιλικά προς το περιβάλλον, προσφέροντας αυξημένη απόδοση και χρωματική προσαρμοστικότητα με σημαντική οικονομία στην ενέργεια, σε μεγάλη διάρκεια χρόνου", υπογράμμισε η Λ. Μενδώνη, που ευχαρίστησε "όλους ανεξαιρέτως τους πολυάριθμους συντελεστές για το άρτιο, όσο και εντυπωσιακό αποτέλεσμα, που απολαμβάνουμε σήμερα".
"Η σημερινή μέρα παρουσιάζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δύναμη της ανθρώπινης δημιουργίας. Ο σύγχρονος φωτισμός με σεβασμό στην αξία και ομορφιά του μνημείου αποκαλύπτει νέες διαστάσεις της αρχιτεκτονικής του που σίγουρα θα εντυπωσιάσουν κάθε επισκέπτη. Η μοναδική εικόνα που θα δούμε θα ταξιδέψει σε κάθε γωνιά της γης σήμερα online, υπενθυμίζοντας ότι η ομορφιά, το κάλλος έχει τις ρίζες του εδώ στην Ελλάδα», τόνισε στην ομιλία του ο κ. Μυτιληναίος.
Ο παλιός φωτισμός του ναού, που εγκαταστάθηκε το 2004 από το Υπουργείο Πολιτισμού στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, πρόσφερε μια νέα οπτική εμπειρία, ενισχύοντας το Σούνιο ως διεθνή προορισμό για χιλιάδες επισκέπτες. Είκοσι χρόνια μετά, ωστόσο, το πεπαλαιωμένο σύστημα είχε υποστεί τη φθορά του χρόνου, με αποτέλεσμα την αλλοίωση του φωτισμού, γεγονός που επέβαλε την εγκατάσταση ενός σύγχρονου φωτιστικού συστήματος. Ο νέος φωτισμός του ναού του Σουνίου αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο την αρχαιολογική και αρχιτεκτονική σημασία του μνημείου, προσδίδοντάς του νέες διαστάσεις. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο να εξασφαλιστεί ότι δεν θα διαταραχθεί η οπτική εμπειρία των επισκεπτών στον αρχαιολογικό χώρο, στη διάρκεια της ημέρας. Όλα τα στοιχεία της εγκατάστασης και τα φωτιστικά σώματα τοποθετήθηκαν με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην εμποδίζουν την περιήγηση και να μην προκαλούν οπτική όχληση στους επισκέπτες. Οι θέσεις των φωτιστικών, καθώς και οι διαδρομές των καλωδιώσεων και των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, σχεδιάστηκαν και τοποθετήθηκαν με προσοχή σε κατάλληλα σημεία, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του χώρου.
Ο ναός του Ποσειδώνα οικοδομήθηκε από τοπικό μάρμαρο της Αγριλέζας πάνω στα ερείπια αρχαϊκού ναού από πωρόλιθο, γύρω στο 444 - 440 π.Χ. Η είσοδος στο φρούριο του ακρωτηρίου του Σουνίου γινόταν από την προσιτή, από το λιμάνι πύλη, στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους. Το υψηλότερο σημείο του φρουρίου καταλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνος, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο.
Η μελέτη φωτισμού ανάδειξης του ιερού εκπονείται σε δύο φάσεις. Η α' φάση περιλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνα, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο, και περιλαμβάνει τον ναό στο νότιο τμήμα του και στη βορειοδυτική πλευρά του τεμένους τη μεγάλη και τη μικρότερη στοά. Η β' φάση περιλαμβάνει τα τείχη του φρουρίου που εκτείνονται στη βόρεια και ανατολική πλευρά, καθώς και τα λείψανα του οικισμού, με κύριο χαρακτηριστικό την κεντρική οδό που ανηφορίζει από δυτικά προς ανατολικά, και του νεώσοικου.
Χαιρετισμός του Κυρ. Μητσοτάκη στην εκδήλωση για τον νέο φωτισμό του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο
Αναλυτικά, στον χαιρετισμό του κατά την εκδήλωση για τον νέο φωτισμό του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ανέφερε:
«Κύριε Πρόεδρε της Βουλής, κύριοι Πρέσβεις, κυρία και κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, αγαπητέ Βαγγέλη, με συγκίνηση και μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, μπροστά σε ένα από τα πιο εμβληματικά τοπόσημα της πατρίδα μας, τον Ναό του Ποσειδώνα.
Σε ένα μοναδικής ομορφιάς οικοδόμημα, το οποίο εδώ και περίπου 2.500 χρόνια παραμένει ένας διαχρονικός φάρος ιστορίας και πολιτισμού. Το Σούνιο, άλλωστε, ήταν ανέκαθεν πέρασμα από την Ασία στην Ευρώπη και μια πύλη προς την ελληνική ενδοχώρα.
Στη μυθολογία εμφανίζεται ως το σημείο όπου ο Βασιλιάς Αιγέας είδε τα μαύρα πανιά στα πλοία του Θησέα και απελπισμένος έδωσε τέλος στη ζωή του, δίνοντας έτσι για πάντα το όνομά του στο πέλαγος που απλώνεται πέρα από τα βράχια του.
Στην Οδύσσεια, πάλι, το συναντάμε ως το ιερό ακρωτήριο αλλά και ο Ηρόδοτος μας το συστήνει ως έναν ξεχωριστό τόπο γιορτής των Αθηναίων.
Στη χρυσή εποχή του Περικλή ήταν οχυρό αλλά και βάση του αθηναϊκού στόλου, εμπορικό κέντρο και μέρος λατρείας. Ενώ κατά τον 19ο αιώνα οι ευρωπαίοι περιηγητές προσκυνούσαν εδώ την κλασική Ελλάδα, με τον Λόρδο Βύρωνα, μάλιστα, να χαράσσει το όνομά του σε ένα από τα μάρμαρα. Για να ακολουθήσουν αργότερα αρχαιολόγοι που έφεραν στο φως τον ναό, κάνοντάς τον πια μέρος της συλλογικής μας μνήμης.
Αυτή την ημέρα, όμως, δεν θαυμάζουμε απλά το παρελθόν αυτού του πολύτιμου θησαυρού, γιορτάζουμε και το λαμπρό του μέλλον, που επισφραγίζει μια, εδώ και 20 χρόνια, απαραίτητη ανανέωση. Ένα σύγχρονο σύστημα φωτισμού που θα του επιτρέψει κυριολεκτικά να λάμψει ακόμα περισσότερο. Ο Ναός θα συνεχίσει έτσι να δηλώνει τους προαιώνιους δεσμούς της αττικής γης με τη θάλασσα, αλλά και να εμπνέει τον κάθε επισκέπτη του.
Πρόκειται, όπως είπε και η κα Υπουργός, για μια παρέμβαση η οποία ήταν πια επιβεβλημένη, καθώς ο νέος φωτισμός, όπως θα δούμε σύντομα, αναβαθμίζει το μνημείο, θωρακίζοντας και την ακεραιότητά του. Γιατί, όπως εξηγήθηκε από την κα Υπουργό, αναδεικνύει αυτή τη μοναδική γεωμετρία του, τον ίδιο τον περίβολο, το βραχώδες ανάγλυφο περιβάλλον του, ενώ τα παράλληλα έργα στα σημεία εισόδου και εξόδου θα επιτρέπουν πια σε όλους την ασφαλέστερη πρόσβαση.
Στο εξής, λοιπόν, θα μπορούμε να θαυμάζουμε το μεγαλείο του χώρου από κάθε γωνιά, είτε τον αντικρίζουμε από τη θάλασσα είτε από τη στεριά.
Σε ένα έργο το οποίο επιμελήθηκε η Ελευθερία Ντεκώ και η ομάδα της, με την ίδια ευαισθησία που είδαμε στην ανάλογη παρέμβαση που έκανε στον Βράχο της Ακρόπολης, ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. Αλλά και με τον ίδιο σεβασμό στο περιβάλλον από τη φωτορύπανση στη διάρκεια της νύχτας.
Τολμώ να σκεφτώ ότι έτσι ο Ναός του Ποσειδώνα αποκτά πλέον την εμβέλεια την οποία θα είχαν οραματιστεί και οι πρόγονοί μας. Ταυτόχρονα, ωστόσο, και τις συνθήκες ώστε να εντάσσεται πια στη σύγχρονη ζωή, με εκδηλώσεις όπως η αποψινή για παράδειγμα, όπου η καλλιτεχνική δημιουργία του καιρού μας θα διασταυρώνεται με το μήνυμα της κλασικής αρχαιότητας, αλλά και τη φυσική ομορφιά της περιοχής.
Γιατί το στοίχημα του πολιτισμού δεν είναι μόνο η διατήρηση της κληρονομιάς του παρελθόντος, αλλά και η συμμετοχή της στη διαμόρφωση του παρόντος και του μέλλοντος. Αυτοί οι κίονες, άλλωστε, έχουν χαρακτηριστεί «χορδές μιας αόρατης λύρας». Αυτές οι χορδές θα ηχήσουν και πάλι σήμερα, με τον μοναδικό Σταύρο Ξαρχάκο να δίνει την πιο ιδανική συνέχεια στη μελωδία της ιστορίας.
Αξίζουν, συνεπώς, πολλά συγχαρητήρια στο Υπουργείο Πολιτισμού για την αθόρυβη αλλά και αποτελεσματική δουλειά του. Στην Εφορεία Αρχαιοτήτων για την αφοσίωση και την τεχνογνωσία της. Όμως, θερμές ευχαριστίες πρέπει να αποδώσουμε σήμερα στην εταιρεία Metlen και στον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο, τον κ. Ευάγγελο Μυτιληναίο, για τη γενναιόδωρη χορηγία σας. Είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να λειτουργήσει παραγωγικά για το κοινό καλό.
Εύχομαι και άλλες τέτοιες πρωτοβουλίες να έχουμε σύντομα πολλές, στον πολιτισμό αλλά και σε κάθε τομέα όπου η κοινωνία μας έχει ανάγκη, όπως, για παράδειγμα, στην αναβάθμιση των σχολείων μας.
Νομίζω, μάλιστα, πως ο Ναός του Ποσειδώνα, φωτισμένος τώρα από τις ακτίνες του 21ου αιώνα, ένα δηλώνει: πως εμείς οι Έλληνες μπορούμε να πετύχουμε πολλά. Με μέτρο, με αυτοπεποίθηση, με τόλμη, μετουσιώνοντας αυτές τις κολώνες του χθες στα θεμέλια του αύριο.
Δικαιώνοντας παράλληλα και τον ποιητή William Falconer, που βρέθηκε εδώ τον 18ο αιώνα και έγραφε: «οι άνθρωποι αυτής της χώρας ήξεραν πώς να κατοικούν και να οριοθετούν τον κόσμο ενάντια στους βαρβάρους προς τιμήν των Θεών. Ήξεραν πώς να επαινούν ό,τι είναι αληθινά σπουδαίο και αναγνωρίζοντάς το να ιδρύουν έναν καλύτερο κόσμο».
πηγή amna.gr